Başlık | Rol Tabanlı Etmen Geliştirimi |
Öğrenci | Hayır |
Yazar(lar) |
Yazar 1 Name: Öğr. Gör. Emine TUNÇEL Org: Kırklareli Üniversitesi Country: TR E-mail: emineozdil_AT_hotmail.com Yazar 2 Name: Yrd. Doç. Ali Murat TİRYAKİ Org: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Country: TR E-mail: ali.tiryaki_AT_gmail.com |
Diğer Yazar(lar) | 05445817277 |
Anahtar Kelimeler | Etmen, Etmen Tabanlı Sistem, Rol, Rol Tabanlı Geliştirim |
Özet | Rol Tabanlı Etmen Geliştirimi (Role Based Agent Development) Anlamsal ağ, yeni ve ayrı bir web olmayıp, bilgilere iyi tanımlanmış anlamların verildiği, insanlar ile bilgisayarların işbirliği içerisinde çalışmasını ön geren bugün ki web?in bir uzantısıdır. Ontolojiler yardımıyla anlamsal olarak tutulan bilgilere erişebilecek, kullanıcıları adına bilgiyi işleyecek, yorumlayacak ve sonuçlar üretecek bilgisayar yazılımlarına ihtiyaç vardır. Bu amaçla gerçek dünya varlıklarını temsil etmesi ve kullanıcıları adına otomatik görev gerçekleştirebilmesi için etmen teknolojisi geliştirilmiştir. Web?in dağıtık ve sürekli genişleyen yapısı, her biri belirli bir hedefe ulaşmaya çalışan etkileşim içindeki çok sayıda etmen içeren uygulamaların kullanımını gerektirmektedir. Çok etmenli sistem (ÇES) adı verilen bu tür uygulamalarda etmenler arasındaki işbirliği ve koordinasyonun sağlanması büyük önem taşımaktadır. Etmenler otonom varlıklar olduklarından, koordinasyon etmenlerin aktif katılımıyla gerçekleştirilir. Dolayısıyla başarılı bir koordinasyon için etmenlerin işbirliği yapmaları gerekmektedir. ÇES?lerde iş birliği ve koordinasyonun sağlanması için gerekli mantığın etmenlerin içine gömülmesi, değişik uygulamalardan gelen etmenlerin bir arada çalışmasını, değişen çevre şartlarına uyumu ve yeniden kullanılabilirliği desteklemez. Etmen tabanlı sistemlerin açık ve dinamik ortamlarda çalışabilir olması gerektiğinden gömülü koordinasyon modelleri yerine değişik senaryolar altında çalışabilen ve yeniden kullanılabilir olan işbirliği ve koordinasyon modellerine gereksinim vardır. Bu amaçla önerilen çözümlerden biri de etmenlerin rol tabanlı geliştirilmeleridir. Temelini sosyolojideki rol teorisinden alan rol kavramı, toplumda belirli bir sosyal statüyü işgal eden bireylerin sergilemesi beklenilen davranış örüntüleri olarak tanımlanır. Her rol bireyin bulunduğu statüye göre yerine getirmesi gereken görevleri, sergilemesi gereken davranışları, sahip olduğu hakları, beklentilerini ve standartları tanımlar. Bireyler toplumda birden fazla statüye sahip olabilir. Örneğin bir birey aile de anne, iş yerinde öğretmen, arkadaş grubunda lider olabilir. Her hangi iki birey birbirinden tamamen farklı karaktere sahip olsalar da aynı statüde bulunmaları durumunda benzer davranışlar sergileyeceklerdir. Benzer şekilde etmenler de kullanıcıları adına değişik zamanlar da değişik görevler için çalışabilmelidir. Her yeni durum için yeni bir etmen sistem geliştirmek yerine gerekli rollerin etmenlere atanması ve gerektiğinde geri alınması yerinde bir yaklaşım olacaktır. Rol tabanlı yaklaşımda, etmenler arası iletişimin türü, işbirliği ve koordinasyonun sağlanması için gereken tüm bilgi ve yetenekler roller ile tanımlanır. Bir etmen, belirli bir görevi gerçekleştirmek için ortamdaki hangi etmen ile etkileşime kuracağını değil, hangi rol ile etkileşim kuracağını bilir. Dolayısıyla o role sahip birden fazla etmen ile iş birliği yapabilir. Etmenler arasında gerçekleşen işbirliğinin etmenden bağımsız olarak modellenmesi, heterojen ve yeni ortamlara uyarlanabilir bir ÇES elde edilmesini sağlar. İş birliği sürece katılan etmenlerden bağımsız çalışır. Rol kavramı etmen sistemlerinde farklı iki şekilde kullanılmaktadır. Yazılım geliştirme sürecinin analiz ve tasarım aşamaları ile gerçekleştirim aşamasında. Bu çalışma da rol tabanlı analiz ve tasarım ile rol tabanlı geliştirim yaklaşımları incelenecektir. |
Başlıklar |
web 3.0, Semantik Web ve Xml Yazılım Geliştirme Ortamları Yazılım Mühendisliği |
Dosya |
![]() |